Συνταγματικότητα του Νόμου 5089/2024 για τον Πολιτικό Γάμο Ομόφυλων Ζευγαριών

Με τη σημασία που αποδίδει το Συμβούλιο της Επικρατείας στη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κρίνεται πλέον ότι ο πολιτικός γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου και η δυνατότητα υιοθεσίας παιδιού από ομόφυλα ζευγάρια είναι πλήρως συμβατές με το Ελληνικό Σύνταγμα.

Η μείζων Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε κατά πλειοψηφία τις προσφυγές ορισμένων Σωματείων που αντέτειναν τις διατάξεις του νόμου 5089/2024, ο οποίος για πρώτη φορά καθόρισε τον πολιτικό γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια. Η απόφαση αυτή απορρίπτει τις αντιρρήσεις και ανοίγει νέους ορίζοντες για τα δικαιώματα και την αναγνώριση των οικογενειών αυτών.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες από την συνεδρίαση των συμβούλων του Επικρατείας, οι διατάξεις του σχετικού νόμου «διευρύνουν τη δυνατότητα σύναψης πολιτικού γάμου στα ομόφυλα ζευγάρια, παρέχοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα υιοθεσίας είτε από κοινού είτε ο αποκλειστικός γονέας να υιοθετήσει το τέκνο του άλλου συζύγου.» Σημαντικό είναι ότι η Ολομέλεια δήλωσε ότι οι ρυθμίσεις αυτές δεν αντιβαίνουν στις διατάξεις του Συντάγματος αναφορικά με την προστασία του γάμου, της οικογένειας, της μητρότητας και της παιδικής ηλικίας (άρθρο 21 παρ. 1) ή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1).

Η υπόθεση υπήρξε το αποτέλεσμα αιτήσεων ακύρωσης που υπεβλήθηκαν από σωματεία, τα οποία υποστήριζαν την παραδοσιακή μορφή του γάμου και της οικογένειας σύμφωνα με την ελληνορθόδοξη παράδοση. Τα σωματεία αυτά αντέτειναν ότι οι διατάξεις του νόμου 5089/2024 τροποποιούν ριζικά τον θεσμό της οικογένειας, παραβιάζοντας το Σύνταγμα. Ειδικότερα, τουλάχιστον τα εξής σημεία ετέθησαν προς συζήτηση:

• (α) η συνταγματική προστασία της οικογένειας προϋποθέτει τη ύπαρξη γονέων διαφορετικού φύλου, δηλαδή μητέρα και πατέρα, καθώς και γάμο μεταξύ προσώπων διαφορετικού φύλου,
• (β) η υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια υπονομεύει το δικαίωμα των παιδιών να μεγαλώνουν σε οικογενειακό περιβάλλον με γονείς διαφορετικού φύλου, δημιουργώντας κοινωνική ανισότητα.

Η Ολομέλεια, πάντως, κλήθηκε να αποφασίσει για τη συνταγματικότητα των σχετικών διατάξεων του νόμου 5089/2024, εξετάζοντας αν η αναγνώριση του γάμου μεταξύ ομόφυλων και οι δυνατότητες υιοθεσίας θίγουν τα άρθρα 21 και 4 του Συντάγματος. Σημαντική ήταν η παρέμβαση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), η οποία υποστήριξε την εγκυρότητα των ρυθμίσεων του νόμου και ανέδειξε τη σημασία της έγκρισης του γάμου ομόφυλων ζευγαριών για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η απόφαση αυτή προδιαγράφει μια νέα εποχή για τα δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών στην Ελλάδα, ανοίγοντας το δρόμο για μεγαλύτερη αναγνώριση και αποδοχή στην κοινωνία, καθώς και βελτίωση της ποιότητας ζωής των οικογενειών που δημιουργούνται από άτομα του ίδιου φύλου.